Chợ Đầm Nha Trang Khánh Hòa

1. Lịch sử chợ Đầm

Chợ có tên chợ Đầm là vì chợ nằm trên một cái đầm cũ rộng đến 7 mẫu tây, ăn thông ra cửa sông Nha Trang dưới chân cầu Hà Ra. Đầm rộng khoảng hơn 7 ha, hai bên bờ là nhà ở của nhân dân. Phía cuối đầm, giáp đầu đường Phan Bội Châu bây giờ là một ngôi chợ cũ được xây cất vào khoảng năm 1908, thường gọi là chợ Đầm hay chợ Cửa (chỉ nơi cửa sông).

Tuy nhiên, chợ cũ không thể tồn tại khi dân cư mỗi lúc một đông, tình trạng dân cư cất nhà san sát nhau mọc lên khiến cho tình trạng ô nhiễm và chợ bùng phát cảnh nhếch nhác. Trước tình hình đó, việc quy hoạch lại khu chợ này trở nên cấp thiết. Năm 1961, Ty Kiến thiết Khánh Hòa lập một dự án đại cương về quy hoạch lại khu vực chợ này, xây một ngôi chợ hình tròn thay thế cho chợ cũ.

Kiến trúc sư Lê Anh Kim đã phác họa nên một ngôi chợ mới. Năm 1964, Tổng nha Kiến thiết lập một đồ án khác do Kiến trúc sư Lê Quý Phong đề xuất, phần chính của đồ án là xây cất một ngôi chợ tròn có mái xếp và một nhánh hình cánh cung. Chính đồ án này được coi là cốt lõi cho việc xây cất ngôi chợ sau này. Cả hai đồ án chưa được thực hiện thì đêm 16 tháng 9 năm 1968 xảy ra vụ hỏa hoạn lớn chưa từng có: 126 ngôi nhà bị cháy rụi. Tình thế cấp bách trong việc phải xây dựng lại một ngôi chợ mới, khang trang hơn được đế xuất. Ngày 12 tháng 4 năm 1969 được coi là ngày khởi sự đầu tiên của kế hoạch này với việc chiếc xáng Bassa của Nha Thủy vận Sài Gòn bắt đầu thổi cát lấp đầm. Sau 6 tháng, đầm đã bị lấp hoàn toàn với khối lượng cát đã thổi là 350.000 [mét khối]. Tiếp theo là việc tạo móng, dựng nền và xây cất công trình, hàng nghìn cọc bê tông cốt sắt dài 20m đã được đóng xuống qua lớp sình lầy.

Dựa theo đồ án của Kiến trúc sư Lê Quý Phong được thiết kế từ hơn 4 năm trước, các Kiến trúc sư Hồ Thăng, Võ Đình Hiệp, Kỹ sư Nguyễn Xuân Phương cải tiến và bổ sung thêm một số chi tiết.

Ngôi chợ xây dựng theo hình hoa sen có đường kính 66,5 m, có một tầng lầu hình vành khăn, lệch tâm. Diện tích cả tầng trệt và tầng lầu rộng tới 5.270 m2, có thể cùng lúc chứa được trên 3.000 khách ra vào mua bán. Các tòa nhà của cả 2 tầng: tầng 1 và tầng 2 được xây dựng khang trang.

Sau sự cướp bóc và đốt phá trong giai đoạn giao thời của hai chế độ vào năm 1975, Chợ Đầm vẫn tiếp tục nhóm họp nhưng mỹ quan và trật tự bị giảm sút nhiều. Một kế hoạch tu sửa lại toàn bộ ngôi nhà tròn và quy hoạch tổng thể khu chợ được xây dựng và triển khai với sự tham gia của Viện Thiết kế xây dựng và Ty Xây dựng tỉnh.

Chợ chính thức sửa sang và khai trương lại vào ngày 3 tháng 2 năm 1980 nhân ngày thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam và mừng xuân Canh Thân.

2. Miêu tả chợ Đầm

Đây là chợ lớn nhất Nha Trang, tọa lạc ngay trung tâm thành phố và là một công trình kiến trúc đẹp. Ngôi nhà chính của chợ gồm 2 tầng, được xây theo hình tròn, mái xếp hình chữ V, tượng trưng cho hoa sen.

Tại đây chủ yếu bán các mặt hàng thời trang như áo quần, giày dép, giỏ xách, đồng hồ… và một số hàng gia dụng. Chính giữa chợ có một tầng lầu, chuyên bán các sản phẩm lưu niệm, đồ mỹ nghệ như tranh ảnh, vỏ sò, ốc…, được rất nhiều khách du lịch quốc tế tìm đến.

Khách du lịch trong nước đến chợ Đầm thường tìm mua các loại hải sản khô hay nem, chả Nha Trang về làm quà. Sản phẩm bày bán tại vòng cánh cung bên ngoài chợ chính rất đa dạng, từ tôm khô, mực tẩm, rong biển đến cá ngựa khô, hải sâm, vi cá… Tuy nhiên, khi mua sắm ở đây, du khách nên kiểm tra kỹ chất lượng để mua được sản phẩm vừa ý nhất.

Vào những ngày này, khi Nha Trang – Khánh Hòa đang vào mùa cao điểm khách quốc tế, không khí mua bán tại chợ Đầm rất tấp nập. Chợ đón rất nhiều lượt khách nước ngoài, nhất là khi có tàu du lịch quốc tế cập cảng Nha Trang. Những người bán hàng ở chợ Đầm đã quen với việc đón tiếp khách du lịch và cũng trang bị cho mình vốn ngoại ngữ kha khá để giao tiếp với du khách.

Gần đây, với nỗ lực của các cơ quan chức năng và Ban Quản lý chợ, nạn cò mồi, chèo kéo khách ở chợ Đầm hầu  như không còn. Chợ Đầm đã trở thành điểm tham quan, mua sắm đẹp hơn trong lòng du khách.